Weggaan bij huiselijk geweld is voor slachtoffers vaak een moeilijke en gevaarlijke beslissing. Huiselijk geweld komt in vele vormen voor, waaronder fysieke mishandeling, psychisch geweld, financieel misbruik en seksueel geweld. Het kan voor slachtoffers lastig zijn om weg te gaan vanwege verschillende redenen, zoals angst voor de pleger, financiële afhankelijkheid en schaamte. In dit artikel leggen we uit waarom weggaan vaak moeilijk én gevaarlijk is en geven we tips om veilig weg te kunnen gaan uit een onveilige situatie.
Waarom gaan ze niet weg?
Het is een vraag die slachtoffers van huiselijk geweld vaak krijgen; waarom ging je niet weg? Er ligt veel in deze vraag besloten, onder andere de veronderstelling dat weggaan makkelijk zou zijn. De redenen waarin slachtoffers in een onveilige situatie zijn, kunnen per slachtoffer verschillen. Echter zijn er een aantal redenen die vaak voorkomen.
Iemand is niet alleen maar pleger
Relationeel geweld vindt per definitie plaats door iemand met wie je een nauwe band hebt. Het kan gaan om bijvoorbeeld een liefdesrelatie of een familielid. Iemand is dus niet alleen een pleger voor het slachtoffer, maar ook een partner, broer, ouder of kind. De loyaliteit en liefde voor deze kant van de persoon, kan een reden zijn om in de relatie te blijven. Mogelijk wordt het geweld afgewisseld met periodes waarin iemand een andere, meer liefdevolle kant laat zien. Soms hopen slachtoffers, soms ook door beloftes van de pleger, dat het geweld zal stoppen en dat iemand zal veranderen.
Er is sprake van afhankelijkheid
In veel gevallen van huiselijk geweld is sprake van een afhankelijkheidsrelatie tussen pleger en slachtoffer. Het slachtoffer kan bijvoorbeeld financieel afhankelijk zijn van de pleger doordat diegene de kostwinnaar is of doordat hij of zij het slachtoffer financieel onder druk zet. Ook kan iemand voor huisvesting van de pleger afhankelijk zijn of bijvoorbeeld van zorg van het slachtoffer.
Een tip om veilig weg te gaan is om financiële onafhankelijkheid te creëren. Dit kan betekenen dat het slachtoffer een baan zoekt of financiële ondersteuning zoekt via een uitkering of andere sociale voorzieningen. Het is ook belangrijk om belangrijke documenten mee te nemen, zoals paspoorten, geboorteakten en verzekeringspapieren, om te voorkomen dat de pleger ze gebruikt om het slachtoffer te controleren. Wanneer het gaat om andere vormen van afhankelijkheid, is het van belang om de zelfredzaamheid van het slachtoffer te vergroten. Dit kan bijvoorbeeld door weerbaarheids- of assertiviteitstraining, door het zoeken van andere huisvesting of door door het zoeken van andere huisvesting of door hulp van een hulpverlener of psycholoog.
Er zijn kinderen of huisdieren bij betrokken
Een van de redenen waarom het zo moeilijk is om weg te gaan bij huiselijk geweld, is de betrokkenheid van kinderen of huisdieren. Slachtoffers maken zich vaak zorgen over de impact van hun vertrek op hun kinderen. Ze vrezen dat hun kinderen emotioneel beschadigd zullen raken of dat ze het contact met hen zullen verliezen.
Daarnaast maken ze zich zorgen over de veiligheid en het welzijn van hun huisdieren, die vaak ook slachtoffer zijn van het geweld. Het idee om hun huisdieren achter te laten of hen bloot te stellen aan mogelijk geweld kan overweldigend zijn.
Professionele hulpverleners kunnen helpen met het maken van een plan voor de kinderen. Kinderen kunnen mee naar de opvang. Ook zijn er opvanglocaties waar huisdieren welkom zijn en kan stichting Mendoo helpen met het vinden van tijdelijke opvang voor huisdieren.
Angst en schaamte
Het kan voor slachtoffers van huiselijk geweld moeilijk zijn om weg te gaan omdat ze bang zijn voor de reactie van de pleger. De pleger kan dreigen met geweld of zelfmoord, of het slachtoffer chanteren en bedreigen om hem of haar in de relatie te houden. Dit kan ervoor zorgen dat het slachtoffer zich gevangen voelt en geen uitweg ziet.
Een tip om veilig weg te gaan is om hulp te zoeken bij vrienden, familie of professionals. Het is belangrijk om een veilige plek te vinden waar de pleger geen toegang toe heeft en waar het slachtoffer veilig is. Ook is het belangrijk om het weggaan goed voor te bereiden. Dit kan eventueel in samenwerking met een professional, die kan helpen met het maken van plan en kan bijstaan bij het vinden van een veilige plek.
Ook spelen schaamte en angst voor de reactie van anderen een rol. Het slachtoffer kan zich schamen voor wat er is gebeurd en bang zijn dat anderen hem of haar zullen veroordelen. Het is belangrijk voor slachtoffers om te begrijpen dat huiselijk geweld niet hun schuld is en dat het belangrijk is om hulp te zoeken. Een tip om veilig weg te gaan is om contact op te nemen met professionele hulpverleners, zoals maatschappelijk werkers, psychologen, Veilig Thuis of de politie. Zij kunnen het slachtoffer helpen om te begrijpen wat er is gebeurd en hen ondersteunen bij het nemen van stappen om veilig weg te gaan.
Begrip, geduld en een goed plan
Er kunnen veel verschillende redenen zijn die het moeilijk maken om weg te gaan uit een onveilige situatie. Onbegrip, druk vanuit de omgeving of veroordelende reacties kunnen het weggaan nog veel moeilijker maken. Het is daarom belangrijk dat het slachtoffer zelf regie heeft en houdt over het eventueel weggaan uit de situatie en de hulp die daarop volgt. Voor de omgeving kan dit heel lastig zijn, maar veroordelen van de situatie of druk zetten, helpt niet. Het beste wat de omgeving kan doen is proberen het slachtoffer te steunen en te helpen met het vinden van de juiste hulpbronnen. Het is bovendien belangrijk om het risico van vertrek en de angst van het slachtoffer over mogelijke gevolgen serieus te nemen. Vertrekken kan gevaarlijke situaties opleveren, dus een goed plan en goede ondersteuning zijn heel belangrijk.
Kadera kan hierbij helpen. Neem contact op voor hulp, advies of consultatie. Je staat er niet alleen voor!
